Aşcı Dedenin Hatıraları Geçen asrın ikinci yarısında kaleme alınmış olan Aşçı Dede İbrahim Beyin Hâtıraları, tarih ve cemiyet ilmi bakımından çok zengin ve kıymetli bir vesikadır. Herbiri dörder beşer yüz büyük sahifelik üç ciltten mürekkep olan bu hâtıralar, Üniversite Kütübhanesinin Türkçe yazmaları arasında bulunmaktadır.
İstanbullu, orta halli, hattâ fakirce bir ailenin evlâdı olarak doğmuş, ilk rüşdiye mektebinde mahdud bir tahsil görmüş, sonra kâtiblikle memuriyet hayatına atılmış, evvelâ Mevlevi ve sonra Nakşibendî tarikatına intisâb etmiş olan ve hayatının sonlarında yine mevlevî olan, tarikatta Aşçı Dedeliğe kadar yükselen İbrahim Bey, kendisine mahsus zarif ve tatlı bir hikâye üslûbuna sâhibdir. Hâtıralarında, kuvvetli bir müşâhid olduğunu gösteriyor. Bu muazzam eserde yüz yıl evvelki Türk hayatı, İstanbul, Erzincan, Erzurum Şam, Hicaz ve Edirne vilâyetleri arasında dolaşmış bir memurun hayatı, o memleketlerin hâli, resmî dâireler, kalemler, tekkeler, tekke hayatı, şeyh efendiler, bu şeyh efendilerin nüfuzu pek şirin bir lisanla anlatılmıştır.
Ben, bu zengin ve kıymetli eserden, tahsili mahdut olan muharririnin hikmet konuştuğu yerleri ayıklayıp atarak sizlere en şirin, en güzel taraflarını sunacağım. Aşçı Dede İbrahim Beyin bâzı garib hallerini ve aşırı derecede samimi itiraflarını hoş görünüz, Bu kitab ile kütüphânenize pek orijinal, inanın bana, pek kıymetli bir eser koyacaksınız.
İbrahim Beyin hal tercemesi bu hatıralarının içindedir. Ölüm târihini maalesef tesbit edemedim, yaşı yüze yaklaşmış olarak meşrutiyetin ilk yıllarında İstanbulda vefat etmiş olacaktır. Hafızası çok zengin hâtıralarla dolu Edirneli Râkım Bey, memuriyetden Edirnede emekliye ayrılan Aşçı Dede İbrahim Beyin ak sakallı bir pir olduğunu söylemiştir. Nerede olduğunu bilmediğim kabri nûr ile dolsun.
