Etiket: Mahmut Goloğlu

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre serbest avukatlık yaptıktan sonra siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmaları ile Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarih konulu dizi kitaplarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref Ödülü'ne layık görüldü. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi dizisinin ikinci kitabı Tek Partili Cumhuriyet, ilk kitap Devrimler ve Tepkileri'nin bittiği yerden Atatürk'ün ölümüne dek olan dönemi kapsıyor. Türkiye'ye tek parti yönetiminin damgasını vurduğu 1931-1938 arasında, Cumhuriyet'in ilk yedi yılında yoğunlaşan devrimlerin ivmesiyle kaydedilen gelişmelere odaklanıyor: Ülke içinde, büyük ekonomik buhranın yansımaları sonucunda kurumsallaşan devletçilik ilkesi, tarih ve dil devrimleri, Soyadı Kanunu, kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması, ölçü ve takvim devrimi, Hatay'ın anavatana katılış sürecinin başlaması... Uluslararası arenada Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne davet edilişi, Avrupa'da Almanya lehine hızla değişen politik dengelere karşı Balkan Paktı'nın Türkiye'nin önderliğinde kuruluşu, Lozan'da tam çözülemeden kalan Boğazlar sorununun Montreux'de nihai çözüme ulaştırılması ve Balkan Paktı'nın doğudaki karşılığı olan Sadabad Paktı... Tek Partili Cumhuriyet, yakın tarihimizin parça parça hatırladığımız olaylarını yeniden bir bütün olarak görmek, bu döneme ait bilgi edinmek ya da bilgi tazelemek isteyenler için.

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre serbest avukatlık yaptıktan sonra aktif siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmaları ile Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi konulu dizi kitaplarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref Ödülü'ne layık görüldü. Mahmut Goloğlu'nun Milli Mücadele Tarihi dizisinin ikinci kitabı Sivas Kongresi, Cumhuriyet'e uzanan yolun bir başka dönüm noktasını inceliyor. Dizinin ilk kitabı Milli Mücadele'nin bölgesel nitelik taşıyan ilk etabını, Erzurum Kongresi'ni ve bu kongrenin yeni oluşumlara nasıl zemin hazırladığını anlatır. Bu kitaptaysa Erzurum Kongresi'nin halka ve hukuk zeminine dayanan meşruluğunun, Sivas Kongresi'yle Misak-ı Milli sınırları çerçevesinde nasıl ulusal bir nitelik kazandığı mercek altına alınıyor. Gerçekten de Sivas Kongresi, bütün yurttaki milli mücadele çabaları ile kuruluşlarının bir elde toplanarak, çalışma kapsamı ve yetki sınırlarını net biçimde tanımlayarak genişletmişti. Erzurum Kongresi'yle başlayan ve TBMM'ye uzanan yolun ikinci etabını konu alan bu kitap, modern tarihçiliğimizin sözlü tarih yönteminden de yararlanan ilk örneklerinden biri: Ekler bölümünde Sivas Kongresi'ne katılmış pek çok kişinin bu kitap için kaleme aldıkları ya da anlattıkları tanıklıkları ile birlikte...

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre sebert avukatlık yaptıktan sonra akti siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil olmak pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmalarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref'de Ödülü'ne layık görüldü. Mahmut Goloğlu'nun Milli Mücadele Tarihi dizisinin ilk kitabı, Milli Mücadele'nin dönüm noktalarından Erzurum Kongresi'ni hazırlayan koşulların bir tablosuyla açılıyor. İtilaf Devletleri'nin Doğu Anadolu'da ve Doğu Karadeniz'de bağımsız devletler kurulmasına yönelik desteği, bu yörelerde Müdafaa-i Hukuk hareketlerinin doğuşuna yol açar. Mütareke ortamının işgal ve belirsizliklerle örülü ortamında, çetelerin patlayan silahları arasında Müdafaa-i Hukuk derneklerinin meşru zemin arayışları sürmektedir. Bu arayış, böyle bir ortamda Samsun'a çıkan Mustafa Kemal'in de dikkatinden kaçmaz. Böylece Milli Micadele'nin halka ve hukuka dayanan zemininin temelleri, asıl kaygısı bölgenin kuruluşuna odaklanmış olan Erzurum Kongresi'nde atılır... Sivas Kongresi ve TBMM'ye uzanan yolun ilk etabını konu alan bu kitap, modern tarih yönteminden de yararlanan ilk örneklerden biri: Ekler bölümünde, Milli Mücadele'nin ilk aşamalarında yer almış pek çok kişinin, bu kitap için kaleme aldıkları ve anlattıkları tanıklıkları ile birlikte...

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre serbest avukatlık yaptıktan sonra siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmaları ile Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarih konulu dizi kitaplarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref Ödülü'ne layık görüldü. Milli Mücadele Tarihi dizisinin dördüncü kitabı Cumhuriyete Doğru, Meclisin kurulmasından Cumhuriyetin ilanına kadar olan iki yıllık sürede yaşananları anlatıyor.. Goloğlu, Siyasal şartların bir özetini vererek Cumhuriyet öncesi başlayan sorunların çözüm sürecini bir tarihçi titizliği ile ele alıyor... Büyük Millet Meclisi'nin anlamı, biçimi ve uygulamaları, Padişahlık ve Halifelik tartışmalarının seyri, Meclis'te ilk anayasa çalışmalarının sonucu: Hâkimiyet Kayıtsız ve Şartsız Milletindir. Uluslararası arenada Lozan Konferansı'na davet edilme süreci, Dünya Savaşı ertesinde yaşanan siyasi değişiklikler.. Ankara İtilafnamesi ve Hatay'ın durumu.. Cumhuriyete Doğru, 1921 ve 1922 yıllarında, savaşların bitmesiyle yaşanan gelişmeleri şimdiye kadar hiçbir yerde yayımlanmamış bilgi ve belgelerle aktarıyor.

Üçüncü Meşrutiyet Erzurum ve Sivas Kongrelerinin yarattığı ivmenin, yurt çapında bir harekete dönüşme sürecini Büyük Millet Meclisi'nin ilk yılı ekseninde inceliyor.
İstanbul hükümetlerinin tutumlarından Meclis-i Mebusan'ın işgal kuvvetlerince dağıtılmasına, yeni bir meclisin Ankara'da toplanması kararından mebusların Anadolu'nun kalbindeki bu küçük kentte buluşmalarına, Sevr tartışmalarından Sovyet Rusya ile imzalanan ilk uluslararası antlaşmaya pek çok olay pek çok ayrıntı…
Ekler bölümünde hem Birinci Meclis milletvekillerinin ayrıntılı künyeleri,hem de o dönemin tanıklarının kendi kalemlerinden anılarıyla birlikte.